Yapay Zeka-AI Öğrenciler İçin Fırsat mı, Tehdit mi?

Selam gençler! Biliyorum, şu sıralar hepimizin kafasında ya YKS stresi, ya okul ödevleri, ya da “Bu sınavdan nasıl geçerim?” telaşı var. Ama bir yandan da teknoloji hayatımıza öyle bir girdi ki, ödevlerimizi bile yapay zekâya (AI) yaptırır olduk. X’te gezinirken görüyorum, herkes bu konuyu konuşuyor: “AI’ya ödev yaptırdım, hoca anlamadı!” ya da “AI yüzünden öğrenmiyoruz, bu gidişle sınavda çuvallarız.” Peki, nedir bu işin aslı? Yapay zeka bizim için bir fırsat mı, yoksa ciddi bir tehdit mi? 
AI’nın Fırsat Olduğu Yerler var ve “Vay Be, Bu Kadar Kolay mıymış?” diyoruz çoğu zaman.Mesela, X’te bir arkadaşınız yazmış: “Matematik ödevimi Photomath’e çözdürdüm, 5 dakikada bitti.” Haklı, değil mi? Normalde saatler sürecek integral soruları, AI sayesinde birkaç dakikada çözülüyor. Üstelik adım adım anlatıyor, yani “Şurayı nasıl yaptın?” diye kafa yormana gerek kalmıyor. 
Bir başka örnek, İngilizce ödevleri. “İngilizce essay’imiChatGPT’ye yazdırdım, hoca ‘Mükemmel’ dedi” diye bir paylaşım gördüm. Gerçekten, AI sayesinde gramer hatası yapmadan, akıcı bir şekilde yazı yazabiliyorsun. Özellikle dil öğrenirken bu büyük bir avantaj. Hem zaman kazanıyorsun, hem de “Acaba yanlış mı yazdım?” stresi çekmiyorsun. 
Dahası, AI sadece ödev yapmakla sınırlı değil. Mesela, coğrafya sunumu mu hazırlayacaksın? AI’ya “Bana iklim değişikliğiyle ilgili 5 slaytlık bir sunum hazırla” de, hoop, içeriğin hazır! X’te bir öğrenci, “Coğrafya sunumumu AI’ya yaptırdım, slaytlar şahane oldu” diye paylaşmış. Bu tür şeyler, özellikle yoğun bir dönemde hayat kurtarıyor. 
Bir de şu açıdan bakalım: İleride iş hayatında AI’yla çalışmak zorunda kalacağız. Üniversitede, iş yerinde herkes yapay zekâyı kullanıyor olacak. Şimdiden AI’yla haşır neşir olmak, aslında bize bir adım önde başlama şansı veriyor. X’te birinin dediği gibi: “AI varken ezber yapmak mantıksız, eğitim sistemi değişmeli.” Haklı olabilir, belki de AI bize “ezberci” değil, “pratik düşünen” bir nesil olma fırsatı sunuyor. 
AI’nın Tehdit Olduğu Yerler de var mı elbette var. “Eyvah, Yakalandık!” durumları ile karşılaşabilirsiniz.
Ama işin bir de öteki yüzü var. AI kullanırken bazen öyle durumlara düşüyoruz ki, gülsek mi ağlasak mı bilemiyoruz. X’te bir paylaşım gördüm, çocuk yazmış: “Tarih ödevimde AI, ‘Atatürk 1990’da doğdu’yazmış, hoca dalga geçti.” AI bazen böyle saçmalayabiliyor, çünkü her zaman doğru bilgi vermiyor. Eğer sen de ödevi kontrol etmeden direkt teslim edersen, böyle komik durumlara düşmen işten bile değil. 
Bir de şu var: AI’nın yazdığı şeyler bazen fazla “robotik” oluyor. X’te bir öğrenci, “Hoca ‘Bu ödevi AI yazmış, cümleler çok robotik’ dedi, başım belada” diye paylaşmış. Hocalar artık bu durumu çakmaya başladı, hatta bazıları AI dedektörleri kullanmaya başlamış. “Okulumuz AI kullanımını yasakladı, ödevleri sınıfta yazdırıyorlar artık” diye bir paylaşım gördüm. Yani, AI’ya fazla güvenip ödevi olduğu gibi teslim edersen, sıfırı kapma ihtimalin var. 
En büyük tehdit ise şu: AI’ya fazla alıştığımızda, öğrenmeyi unutuyoruz. Mesela, matematik ödevini AI’ya çözdürüyorsun, ama sınavda AI yanında yok. X’te bir genç, “AI’ya ödev yaptırıyorsunuz, sonra sınavda sıfır çekiyorsunuz, ne anladım bu işten?” diye veryansın etmiş. Gerçekten, AI bize kolaylık sağlıyor ama bir yandan da tembelliğe alıştırıyor olabilir. Eğer her şeyi AI’ya bırakırsak, sınavda veya hayatta kendi başımıza bir şey yapamaz hale geliriz. 
Peki, Ne Yapmalı?
Bence AI ne tamamen bir melek, ne de şeytan. Önemli olan, onu nasıl kullandığımız. Mesela, AI’ya ödevini tamamen yaptırmak yerine, ondan destek almayı deneyebilirsin. Diyelim ki bir kompozisyon yazacaksın; AI’ya “Bana bir giriş paragrafı yaz” de, ama geri kalanını sen tamamla. Ya da matematik sorusunu çözdür, ama sonra o adımları kendin tekrar çözerek öğrenmeye çalış. Böylece hem zaman kazanırsın, hem de öğrenmekten geri kalmazsın. 
X’te bir öğrenci, “AI’ya yazdırdım ama üstünden geçtim, biraz hata ekledim ki şüphelenmesinler” diye taktik vermiş. Bu biraz kurnazca ama mantıklı. AI’yı bir “asistan” gibi görmek, tamamen ona teslim olmaktan daha iyi. Bir de şu var: Hocalarımızla bu konuyu açık açık konuşsak? “AI’yı yasaklamak yerine, nasıl doğru kullanacağımızı öğretseler daha iyi olmaz mı?” diye bir paylaşım görmüştüm X’te. Bence çok haklı bir öneri. 
Son Söz: Yapay Zeka -AI ile Geleceği Siz Şekillendirin!
Evet gençler, yapay zekâ tam bir bıçak sırtı: Doğru kullanırsak süper bir yardımcı, yanlış kullanırsak başımıza dert! Ödevleri şipşak bitirmek, sunumları efsane yapmak, İngilizceyi jet hızıyla öğrenmek… Bunlar AI’nın bize sunduğu harika fırsatlar. Ama her şeyi ona bırakırsak, sınavda da, hayatta da “Eyvah, ben hiçbir şey öğrenmemişim!” diye kalırız. O yüzden AI’yı “en yakın kankamız” yapalım, ama kontrolü elimizden bırakmayalım. X’te birinin dediği gibi: “İleride iş bulmak için AI’yla çalışmayı öğrenmekzorundayız.” Şimdiden bu dengeyi oturtursak, gelecekte yıldız gibi parlarız!

Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? AI ile ödev yapanlardan mısınız, yoksa “Ben alnımın teriyle zaten yaparım” diyenlerden misiniz?

Serdar ŞİMŞEK
Twitter / X :BorsaMuhendisi