Serdar Şimşek

Hayvancılık ve Tarım Sektörü için Girişimciliğin Önemi

Serdar Şimşek

 

Hayvancılık ve tarım ile uğraşanlar için girişimcilik, bu sektörlerin sürdürülebilirliğini artırmak, ekonomik getiriyi yükseltmek ve modern zorluklara çözüm bulmak açısından büyük önem taşır. Geleneksel yöntemlerle sınırlı kalan tarım ve hayvancılık, girişimcilikle yenilikçi bir yaklaşıma kavuşarak hem bireysel üreticiler hem de toplum için katma değer yaratır.  Neden önemli derseniz gelin birlikte bir göz atalım:

1. Verimliliği ve Üretkenliği Artırma
•    Neden Önemli: Girişimcilik, tarım ve hayvancılıkta yeni teknolojilerin (örneğin, akıllı tarım sistemleri, drone kullanımı, otomatik sağım makineleri) benimsenmesini sağlar. Bu, sınırlı kaynaklarla daha fazla üretim anlamına gelir.
•    Avantajlar: Bir girişimci, sensörlerle sulama optimizasyonu yaparak su tasarrufu sağlayabilir veya hayvan yemini analiz eden bir uygulama geliştirerek maliyetleri düşürebilir. Örneğin, İsrail’de tarım teknolojisi girişimleri, çöldeki verimi dünya standartlarının üstüne çıkarmıştır. Sulama konusu hala Küçük Menderes Havzası için büyük bir sorun olmaya devam ediyor!
2. Pazar Erişimini Genişletme
•    Neden Önemli: Küçük ölçekli üreticiler genellikle yerel pazarlarla sınırlıdır. Girişimcilik, e-ticaret platformları veya kooperatif modelleriyle ürünlerin ulusal/uluslararası pazarlara ulaşmasını sağlar.
•    Avantajlar: Bir çiftçi, ürettiği organik balı online bir platformda satarak gelirini artırabilir. Türkiye’de Tarım Kredi Kooperatifleri gibi yapılar bu potansiyeli büyütmek için bir zemin sunuyor. Bölgemizdeki kooperatiflerin bu konuda çok başarılı olduğunu düşünüyorum.
3. Maliyetleri Düşürme ve Kârlılığı Artırma
•    Neden Önemli: Girdi maliyetleri (yem, gübre, tohum) tarım ve hayvancılıkta büyük bir yük oluşturur. Girişimci yaklaşımlar, alternatif çözümler geliştirerek bu maliyetleri azaltır.
•    Avantajlar: Örneğin, biyogaz üretimiyle hayvansal atıklardan enerji elde eden bir girişim, hem çevreye fayda sağlar hem de elektrik faturasını düşürür. Türkiye’de bu tür projeler henüz yaygın değilken, girişimciler bu boşluğu doldurabilir. Bölgemizde bu konu ile ilgili özellikle gençlerimiz proje üretmeli, bu sorunlara çözüm önerileri sunmalı. 
4. İklim Değişikliği ve Çevresel Zorluklara Adaptasyon
•    Neden Önemli: Kuraklık, toprak erozyonu ve su kıtlığı gibi sorunlar tarım ve hayvancılığı tehdit eder. Girişimcilik, bu sorunlara yenilikçi çözümler (örneğin, susuz tarım teknikleri) getirir.
•    Avantajlar: Damla sulama sistemleri geliştiren bir startup, su kullanımını %70’e kadar azaltabilir. Bu, hem üreticinin dayanıklılığını artırır hem de çevreyi korur. Ayrıca Yapay Zeka ile sulama sistemleri kurulabilir. Yazılım ile en uygun saatlerde sulama yapılması ve kapatılması otomatik hale getirilebilir.
5. Toplumsal ve Kırsal Kalkınma
•    Neden Önemli: Tarım ve hayvancılık genellikle kırsal alanlarda yoğunlaşır. Girişimcilik, bu bölgelerde ekonomik canlanma yaratarak göçü azaltır ve yerel toplulukları güçlendirir.
•    Avantajlar: Bir süt ürünleri kooperatifi kuran girişimci, köylülerin gelirini artırabilir ve gençlerin şehir yerine köyde kalmasını teşvik edebilir. Bu şekilde köyden kente göç engellendiği gibi, daha yaşanabilir köyler ve ilçeler marka haline gelecektir.
6. Değer Zincirinde Katma Değer Yaratma
•    Neden Önemli: Çiğ süt veya ham tarım ürünleri düşük fiyatla satılırken, işlenmiş ürünler daha yüksek kâr getirir. Girişimcilik, bu dönüşümü sağlar.
•    Avantajlar: Bir üretici, sütünü yoğurt veya peynir haline getirip markalaştırarak gelirini katlayabilir. Türkiye’de organik tarım ürünleri pazarı bu şekilde büyümekte. Bu konu da iyi olduğumuz alanlardan birisi ama Türkiye çapında bir harekete ihtiyacımız var.
7. Risk Yönetimi ve Sürdürülebilirlik
•    Neden Önemli: Tarım ve hayvancılık, hava koşullarına ve piyasa dalgalanmalarına karşı hassastır. Girişimci çözümler, bu riskleri en aza indirir.
•    Avantajlar: Sigorta odaklı bir tarım girişimi veya futures kontratlarıyla fiyat garantisi sunan bir platform, üreticiyi korur. Burası zaten en zayıf yerimiz. Ne çiftçiler ne de besiciler Finansal Okuryazarlığı olmadığı için kazandığı parayı değerlendiremiyor. Değerlendiremediği gibi enflasyon karşısında kazançlar erimekte. Zamanında İzmir’de kurulan Borsa bu amacı taşımaktaydı.
Türkiye Bağlamında Örnekler ve Fırsatlar
Türkiye, tarım ve hayvancılıkta büyük bir potansiyele sahip olsa da, bu sektörler genelde geleneksel yöntemlerle yürütülüyor. TÜİK verilerine göre, 2023’te tarım sektörü GSYİH’nin yaklaşık %6’sını oluşturuyor ve 5 milyondan fazla kişiyi istihdam ediyor. Ancak, genç nüfusun sektöre ilgisi azalıyor. Girişimcilik burada devreye girerek:
•    AgriTech: Tarım teknolojisi girişimleri (örneğin, Tarfin gibi tarımsal girdileri finanse eden platformlar) üreticilere destek sağlıyor. Burada gençlerin geleneksel yöntemlerden sıyrılıp, inovatif fikirler üretmeleri gerekiyor.
•    Organik ve Niş Ürünler: Organik yumurta veya arıcılık gibi alanlarda markalaşma fırsatları artıyor. Genç girişimciler özellikle de kadınlar, markalaşmada sosyal medyayı çok etkin bir şekilde kullanarak hızlı büyümeye katkı sağlayabilirler.
•    Hayvancılıkta Verim: Genetiksel iyileştirme veya yem optimizasyonu gibi yenilikler, et ve süt verimini artırabilir. Yurtdışında aynı inek 2 kat fazla süt veriyorsa, bu problem incelenmelidir. Burada kişi bazlı çözümler değil, toplumsal anlamda katkı sağlayacak projeler üretilmeli.
Sonuç
Hayvancılık ve tarım ile uğraşanlar için girişimcilik, sadece bir gelir kapısı değil, aynı zamanda sektörü geleceğe taşıyacak bir dönüşüm aracıdır. Geleneksel yöntemlerin ötesine geçerek yenilik, teknoloji ve pazar odaklı yaklaşımlar benimsenirse, hem üreticiler hem de ülke ekonomisi kazanır. Ödemiş ve Küçük Menderes Bölgesinin inanılmaz bir üretim gücü var. Ama hiç girişimcilik örneği duymuyoruz. Burada farkındalık yaratma amaçlı konferanslar, seminerler düzenlenmeli, öncelikle bilinçlendirme ve farkındalık yaratma çalışmaları yapılmalıdır. Bu konuda gençler ve kadınlar öncü olmalı diye düşünüyorum.

Kalın sağlıcakla.

 

Yazarın Diğer Yazıları