Selim Şahan

Golani mi Colani mi?

Selim Şahan


Suriye’deki gelişmeleri biliyorsunuz. 
Suriye’de ne olduğunu ve ne olacağını muhtemelen üç, beş ya da on yıl sonra daha net görebileceğiz… 
Daha önce pek duyulmamış bir isim olan HTŞ liderinin takma adı olan Golani, Colani olarak değiştirildi. İsim Suriye ile İsrail arasındaki Golan Tepeleri’nden geliyormuş. Sondaki Farsça eki Türkçe olursak Golanlı demek… Örneğin Birgivi’de olduğu gibi.
Biz Golan diyoruz ama bölgenin adı İbranice’de “Golan” Suriye Arapçası’nda ise “Jawlan, Jewlan” şeklinde imiş. Bizde J ve W harfinin kullanılmıyor olmasından dolayı hem okumada hem de yazmada C, J ve G harfleri arasında karışıklığa neden olmuş.
**
Bu kısa girişten sonra Suriye’de adı geçen bazı örgütlerin kısa adlarının okunuşuna dikkat çekmek istiyorum.
Örneğin Suriye Millî Ordusu (SMO) ve Özgür Suriye Ordusu (ÖSO). Bu kısaltmalar Türkçe’ye göre yapılmış.  Örgütler Suriye’de olduğuna göre Suriye Arapçası ile nasıl yazılıyorsa bizim de buna göre kısaltma kullanmamız gerekiyordu.
Birkaç örgütün bir araya gelmesiyle kurulan Heyet Tahrir eş-Şam ise Arapça bir isim ve kısaltma olarak HTŞ kullanılıyor. Türkçe karşılığı Şam Kurtuluş Heyeti imiş. Buna göre kısa ad olarak ŞKH kullanmıyoruz. 
PKK veya YPG ile birlikte anılan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) doğal olarak bir Kürt örgütü. Kürtçe adı ile Hêzên Sûriya Demokratîk. Buna da HZD demiyoruz. 
YPG (Yekîneyên Parastina Gel) de Kürtçe bir isim. Türkçe karşılığı Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri imiş. Buna da HKB veya HSB demiyoruz. 
PKK da Türkçe adın kısaltması değil. Ama Türkçe kısaltması da PeKeKe olarak okunması gerekiyor. Çünkü Türkçe’de sessiz harfler önüne ‘e’ sesi getirilerek okunur. 
Kürtçe tam adı Partiya Karkerên Kurdistanê (Türkçesi ile Kürdistan İşçi Partisi) Buna da KİP demiyoruz.
Benzer bir durum daha önce Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) kısaltmasında da sorun olarak karşımıza çıkmış, DEAŞ olarak adlandırılmaya başlanmıştı. DEAŞ, DAEŞ ya da DAİŞ mi henüz nasıl söyleyeceğimize karar veremedik…
Bence, özgün dildeki adlarının kısaltmasını kullanmak gerekir. 
Siz isterseniz bunların önüne ‘terör örgütü’ tamlamasını getirebilirsiniz.
Fakat bugün terörist olarak adlandırılan kimi kişi veya örgütler gün gelir ‘milli kuvvetler’ olarak anılabilir. Bu da sizin tercihinize kalmış olur ki zaten dünya da böyle yapıyor. 
Örgüt sıfatları, sizin o anki çıkar ilişkilerinize göre değişebiliyor…
Peki Suriye’de ne oldu?
Belki bunu da sıra eski Pers imparatorluğunun devamı olan İran’a geldiğinde anlayabileceğiz…
Suriye, seçimle gelinip seçimle gidilen, her siyasi ve dini fikrin serbestçe örgütlenebildiği ve yaşandığı demokratik ve laik bir cumhuriyete dönüşürse ne ala! 
Peki dönüşmezse! 
Bekleyip göreceğiz…
**

Yazarın Diğer Yazıları