Seçim güvenliği nedir? Nerede başlar, nerede biter?

Türkiye 14 Mayıs tarihinde Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri’nde oy kullanacak. Bir süredir Türkiye’de seçim güvenliği ilgili önemli tartışmalar ve belirsizlikler bulunmakta. Bu bağlamda, seçim güvenliği nedir? Nerede başlar ve nerede biter?

Seçimlerin güvenli olarak gerçekleştirilebilmesi için gerekli olanları şu şekilde listelemek mümkün:

• Gizli oy ilkesi
• Açık tasnif ilkesi
• Basın ve örgütlenme özgürlüğü
• Seçmen kütüklerinin şeffaflığı
• Vatandaşların ödedikleri vergilerle kamu kaynaklarının eşit dağıtılması

Seçim kanunu son olarak, Nisan 2022’de değiştirildi. Seçim kurullarında görevli olan hakimler artık kıdem esasına göre değil, sınıf esasına göre, kura yoluyla belirlenecek. Bu durum, iktidar değişikliğini mümkün kılan tercihi tamamen ortadan kaldıran bir değişiklik konumunda yer almakta. Aynı zamanda, söz konusu yasayla cumhurbaşkanı seçim yasaklarından muaf oldu. Bu noktada, cumhurbaşkanı seçim sürecinde makam araçlarını kullanabilecek, resmi tören ve açılışlara katılabilecek, devlet imkanlarıyla yemekler verebilecek. Muhalefet bu değişikliği anayasa mahkemesine götürdü ancak iptal kararı gelmedi.

Seçim öncesinde seçmen kütükleri hakkında bilinmezlikler sürüyor. Özellikle kaç kişiye, nasıl TC kimlik numarası verildiği belirsizliğini korumakta. Herhangi bir adreste görünmeyen seçmenler denetlenememekte. Türkiye 2023 seçimlerine söz konusu kaygılarla giriyor. Seçimlerin ne kadar adil ve özgür olacağı noktasında endişeler devam ediyor.

SEÇİM GÜVENLİĞİ TOPLUMSAL BİR MESELE

Uzmanlar, seçim güvenliğinin toplumsal bir mesele olduğunu sıklıkla dile getirmekte. Bu bağlamda, toplumun el birliğiyle seçim güvenliğine sahip çıkması halinde ancak seçimin yüzde 100 güvenli olacağını ifade etmek gerekli. Bu noktada, vatandaşların hep birlikte sandıklara gitmeleri gerekmekte. 2023 seçimlerinde tüm siyasi partilerin, adayların ve seçmenlerin  anayasadaki güvenceleri ve hukukun genel kurallarına sahip çıkmaları oldukça önemli hale gelmekte.

Haber Merkezi