Organize işler!

Eski yerleşim yerlerinin niçin dağ eteklerinde kurulduğunu mutlaka bilir veya tahmin edersiniz: Savunma, su kaynakları ve verimli dağ etekleri. Yukarı Küçükmenderes Havzasından Selçuk’a kadar olan bölgede kurulu yerleşim alanlarına bir göz atarsanız bu görüşü baltalayan iki kent vardır. Biri Ödemiş, diğeri de Torbalı. Ödemiş’in tarihi geçmişinin çok eskilere dayanmadığını biliyoruz ama Torbalı’da sırtını Küçükmenderes havzasına hakim bir tepeye vermiş 5 bin yıllık Metropolis var.

Bölgemizin en önemli tarih araştırmacısı ve yazarlarından rahmetli öğretmenimiz Behiç Galip Yavuz, Ödemiş ovasındaki en eski insan kültürünü günümüzden 13 bin yıl öncesine kadar götürür. Ama bu şu anki Ödemiş değildir. Ödemiş’in güneyindeki, Aydın Dağları eteklerinde kurulu, eski adı Adagüme olan bugünkü Konaklı beldesindeki Soğukluk Deresi’ndeki kanyonda bulunan kaya altı sığınandaki şematik kazıma figürlere dayandırarak yaptığı değerlendirmede şöyle der: “Dinsel bir ayini ifade eden bu figürler, aynı zamanda Batı Anadolu’daki en eski insan kültürünü de ortaya koymaktadır”

Tire, dağ eteğindedir. Birgi dağ eteğindedir. Bayındır da dağ eteğinde kuruludur. Kiraz ve Beydağ da öyledir.

Ödemiş’in kuzeyine baktığımızda da iki antik kent karşımıza çıkar ki onlar da dağ eteklerinde kuruludur. Bugünkü Günlüce’nin en eski yerleşim yeri Hypaipa ve eski adı Ayasuluk olan Türkönü köyü üstündeki Neikaia.

Bugünden geçmişe bakıp, “Yerleşim alanlarını tarım alanlarına kurmamışlar” diyebilir miyiz? Tabii ki hayır. Başta da yazdığım gibi bu tercihte su kaynakları ve savunma amacından dolayı arkalarını dağa verme ihtiyacı öne çıkmıştır.

Konuyu dallandırıp budaklandırmayalım.

Geçtiğimiz günlerde Ödemiş Ticaret Odası ve Ödemiş Belediye başkanlarının bir araya gelip yeni sanayi sitesi ihtiyacı konuşulmuş. Belediye başkanı Mehmet Eriş ve Oda başkanı Rıfat Eriş başkanlığında bir araya gelen iki kuru temsilcileri, Ödemiş’teki yeni sanayi sitesi ihtiyacı hakkında görüşlerini paylaşmışlar. Edindiğim bilgilere göre, Sayın Rıfat Eriş ihtiyacı dillendirmiş, Sayın Mehmet Eriş de belediyenin böyle bir çalışmasının bulunduğunu söylemiş. Yeni bölge de Zungurlu Mezarlığı’nın kuzey-doğu tarafları imiş.

Ahrandı’ya her çıkışımda veya Gölcük’ten her inişimde Ödemiş’in yanlış yerde kurulduğunu defalarca da olsa söylerim. Ödemiş aslında Zeytinlik ile Günlüce köyü arasında gelişmeli imiş. Ödemiş, zaman içinde ovaya doğru yayılmış da yayılmış ve Küçükmenderes’in verimli ovasını adeta istila etmiş. Bu istila bugün de son hızla devam ediyor. Çoğunun ruhsatsız olduğunu düşündüğüm hayvan çiftlikleri hızla yayıldıkça yayılıyor. Neyse, klasik bir ‘yapacak bir şey yok’ deyimi var ya! İşte öyle bir şey diyelim geçelim.

Ödemiş’in küçük sanayi sitesini biliyorsunuz… Sık sık düzensizliği ile basına malzeme oluyor.

Oda başkanı Rıfat Eriş, Ocak ayında yaptığı bir açıklamada özetle şunları söylemiş: “Bize Ödemiş’in çevresinde 500 ila 5000 metrekare arasında dükkanların olabileceği alanlar lazım. Bu konuda da çalışmaların yapılması lazım. Biz, ÖTO olarak bu konuyla ilgili çalışmaları yapıyoruz. Şu anda mevcutta bulunan sanayi sitesi, bazı işletmelerin genişlemesiyle beraber yolların sıkışmasına sebebiyet verdi. Bu da oradaki gelişime olumsuz etki yapıyor.”

Yeni hastane binasının yeri belirlenirken yapılan tartışmaları hatırlayın. Kimi oraya çekti kimi buraya… Dönemin belediye başkanı da ‘hastaneyi engelleyen başkan’ olmamak adına iktidar partisinin temsilcilerinin istediği, şimdiki yeri onaylamak zorunda kalmıştı.

Yeri gelmişken yeniden yazayım. TOKİ binalarının yeri bana göre en iyi yerlerden biridir.

Yazıyı bir istekle bitirelim: Kentin geleceğini etkileyen böyle önemli projeler, ‘ortak akılla’ yani ‘organize’ işlerle sonuçlandırılmalı, geleceğe daha yaşanabilir bir kent planı ve kültürü bırakmalıyız.

Organize sanayi bölgesinde de Kentin genişlemesini istediğimiz bölgeler ve ulaşım kolaylığı mutlaka dikkate alınmalı…

Benimki bir öneri: Acaba bambaşka bir yerde yeni bir sanayi sitesi organize edilebilir mi?