“Kırmızı mesai” erken bitti

Ege Bölgesi’nde kurutulmuş domates üretim merkezlerinden Torbalı’da aşırı sıcak nedeniyle ürünlerin hızlı olgunlaşması sezonun erken tamamlanmasına yol açtı.

Türkiye’nin önde gelen tarımsal ihraç ürünlerinden kurutulmuş domatesin ana üretim bölgelerinden Torbalı’da tarlalar, temmuz ayından itibaren kırmızıya büründü. Bin bir zahmetle kurutulmaya bırakılan domates işinde çalışanların büyük kısmını oluşturan ve Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinden gelen çoğunluğu kadın tarım işçileri, gün doğumuyla mesaiye başladı. İşçiler, toprak zemin üstüne serilmiş beyaz örtüyle kaplı alanda güneşin altında gün batımına kadar zorlu mesai gerçekleştirdi.

Aşırı sıcak havanın etkisiyle tarladaki domateslerin hızlı bir şekilde olgunlaşmasından dolayı normalde eylül ayına kadar devam eden işçilerin “kırmızı mesai”si bu yıl erken bitti. Sezonun erken kapanması nedeniyle bölgeden ayrılmaya hazırlanan işçiler, farklı kentlerde çalışmak için yollara düşmeye başladı.

“Güneşlenme süresi, 6-7 güne düştü”

Müşteri talebine göre kükürtlü veya tuzlu olarak hazırlanan domatesler, başta ABD ve Avrupa olmak üzere 60’ın üzerinde ülkeye ihraç ediliyor. Torbalı Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Abdulvahap Olgun, hem sanayi hem de tarım alanında ilçenin potansiyelinin çok yüksek olduğunu söyledi. Tarım alanında başı çeken ürünlerden birinin de kurutulmuş domates olduğunu aktaran Olgun, bu ürün için yaptıkları coğrafi işaret başvurusunda da sona geldiklerine değindi.

Bu sezon mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklığının domatesi de etkilediğini belirten Olgun, şunları kaydetti: “Sıcaklardan dolayı tarlada domatesler erken olgunlaştı. Bu da domateslerin sergilenme tarihini öne çekti. Ayrıca domatesler, sergide de az kaldı. Normalde yaklaşık 10 gün süren güneşlenme süresi, 6-7 güne düştü ancak bunların Torbalı’nın kurutulmuş domatesinin kalitesine en ufak bir etkisi olmadı. Biz yine ihracat yapmaya, ülkemize döviz kazandırmaya devam ettik, devam edeceğiz.”

“Sıcaklar nedeniyle sıkıntı çektik”

Ailesi ve yakınlarıyla Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinden bölgeye çalışmaya gelen işçilerden Sabah Kaş, uzun yıllardır domates işi için Torbalı’ya geldiklerini ama bu yıl sıcak nedeniyle zor bir sezon geçirdiklerini söyledi.

Sıcak nedeniyle domateslerin tarlada toplu olarak olgunlaştığını, bu nedenle iş yoğunluğunun arttığını belirten Kaş, “Geçen yıllarda daha az domates geldiği için gün içinde daha az sürede çalışıyorduk ama bu sene başladığımız andan itibaren sürekli ürün geldi. Böyle olunca da sezon erken bitti. Planladığımızdan daha önce buradan ayrılacağız” diye konuştu.

Fatma İlik ise domates işinde hız ve dikkatin çok önemli olduğunu, ellerinin kesilmemesi için eldiven kullandıklarını ifade etti. Sıcak havada güneşin altında çalışmanın zorluğuna değinen İlik, “Her gün saat 06.00’da mesaiye başlıyoruz ve güneş batana kadar çalışıyoruz. Bu işe alıştığımız için çok zor olmuyor ama bu yıl sıcaklar nedeniyle sıkıntı çektik. Ayrıca normalde eylüle kadar devam eden sezon erken bitti. Şimdi de Konya’ya gidip aynı işi yapmayı düşünüyoruz.”

Onur Karagöz