KALKINMANIN İTİCİ GÜCÜ DEMOKRASİ VE KOOPERATİFLERDİR!-15 (İtalya-2)
'Köyde ve yakın köylerde müşterek harman makineleri kullandırma, köylülerin ayrılamayacağı bir adet haline getirilmelidir.' ATATÜRK-1 Kasım...
“Köyde ve yakın köylerde müşterek harman makineleri kullandırma, köylülerin ayrılamayacağı bir adet haline getirilmelidir.”
ATATÜRK-1 Kasım 1937
Kooperatifçiliğe inanıp sahip çıkan Atatürk’ün vefatı ve arkasından II. Dünya Savaşı’nın başlaması nedeniyle bu dönemde kooperatifçilik hareketleri durgunlaşmıştır. Türkiye, fiili olarak savaşa girmemesine rağmen her an hazır durumda bulunmak üzere aktif nüfus silah altına alınmış, savunma harcamaları artmış, üretim ve verimlilik azalmış, tüm bunlar da ekonominin olumsuz etkilenmesine sebep olmuştur.
1940 yılında bugün hâlâ faaliyetlerini sürdüren önemli tarım satış kooperatifleri birliklerinden Çukobirlik kurulmuştur. Çukobirlik, Çukurova bölgesinde pamuk üreticilerinin ürünlerini değerlendirmek ve üreticiye destek sağlamak amacı ile 15 Ekim 1940 yılında 2834 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri Yasası’na göre Adana, Ceyhan ve Tarsus Tarım Satış Kooperatiflerinin bir araya gelerek 275 ortakla oluşturdukları bir Kooperatifler Birliği’dir. Bugün 14 ili kapsayan bir alanda 34 kooperatifi ile hizmet vermektedir.
İtalya’daki kooperatifçiliğe devam ediyoruz:
- 1947 yılında çıkan yasayla öz sermaye birikimini arttırmak isteyen
kooperatiflerden KURUMLAR VERGİSİ ALINMAMAKTA. Bu da kooperatifçilik hareketinin gelişmesini desteklemiş.
- Sosyal kooperatiflerde vergi oranları çok düşük olduğu için sayıları giderek artış
göstermiş. Ülke içindeki sigorta ödemelerinde BAĞIŞIKLIK sağlanmış, kredi ödemelerinin % 25’ni VERGİDEN DÜŞME olanağı getirilmiş.
- Ülkedeki kooperatiflerin önemli bir bölümü, bir üst örgütlenmeye (birliğe)
ortaktır. Bu üst kuruluşlar, ülkenin tarihsel ve siyasal gelişmelere bağlı ideolojik tabanda örgütlenmiş. Katolik “Confcooperative (CCI)”, Sosyalist “Legacoop” ve Liberal “İtalyan Kooperatifleri Genel Birliği (AGCI)” adıyla anılan üç büyük birlik (konfederasyon) bulunmakta. Hepsinin kendine özgü finansal sistemleri ve sigorta şirketlerinin yanında eğitim ve araştırma-geliştirme merkezleri var. Bu üç birlik, İtalyan kooperatifçilik sektörünün yaklaşık % 90’ını oluşturmakta.
- 2009 verilerine göre; Confcooperative (CCI) 19 BİN kooperatifle 3 MİLYON
ortağa sahip. 22 bölgeye yayılmış durumda. Yıllık geliri 40 MİLYAR AVRO.
- Legacoop yaklaşık 13 BİN kooperatifle 5 MİLYON ortağa sahip. Cirosu 32
MİLYAR AVRO.
- 1952’de kurulan İtalyan Kooperatifleri Genel Birliği (AGCI); kâr amacı
gütmeyen, bağımsız ve kurumsal temsil kapasitesi olan bir birlik. Sermaye ve işgücü aynı çatı altında toplanmış olup, kooperatif toplumunun tabanına yayılması ve kişilerin kooperatiflere ortak olarak kültürel, sosyal, ekonomik durumlarının iyileştirilip geliştirilmesi kurumun temel işlevleri arasında sayılıyor.
SÜRECEK
KAYNAKLAR:
– G-20 Ülkelerinde Kooperatifçilik, T:C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü yayını, 2015, Ankara.
– http://koop.gtb.gov.tr/ Erişim: 2.5.2020-23:32