GİRİTLİLER İKİNCİ KEZ TİRE DE BULUŞTU

GİRİT’TEN TİRE’YE LEZZET VE KÜLTÜR FESTİVALİ’NE BÜYÜK İLGİ

 Hasan Aydın – Tire’nin Turgutlu Mahallesi, Türkiye’nin dört bir yanından gelen Girit göçmenlerini ağırladı. Tire Belediyesi, Kadın Danışma Merkezi, Tire Kent Konseyi, Kadın Meclisi ve Giritliler Kültür Dostluk ve Yardımlaşma Derneği Tire Temsilciliği’nin ev sahipliğinde bu yıl ikincisi düzenlenen “Girit’ten Tire’ye Lezzet ve Kültür Festivali” halkın yoğun katılımıyla coşkulu geçti.

Festivale, Tire başta olmak üzere İzmir’den, Manisa’dan, Kuşadası’ndan, Mudanya’dan ve Türkiye’nin çeşitli yerlerinden çok sayıda Giritli katıldı. Sunuculuğunu Tire Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü personellerinden Şeref Şenki’nin üstlendiği festival programı, Tire Belediyesi Tarihi Armoni Bandosu’nun eşlik ettiği Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı’yla başladı. Daha sonra Giritliler Kültür Dostluk ve Dayanışma Derneği Tire Temsilcisi Serhan Aydın yaptığı konuşmada Turgutlu Köyü’nün tarihini kısaca anlattı.

“GİRİT’TEN TİRE’YE İLK KAFİLE 1902’DE GELDİ”

Aydın, 1897 yılında Girit Adası’nda patlak veren büyük isyanda, ailelerini, canlarını kurtarabilmek için mücadele veren Türk topluluklarından bir kısmının göç etmek zorunda kaldığını belirterek şunları söyledi: “Mallarını, yakınlarını, akrabalarını, mezarlarını, komşusu Türk ve Rum dostlarını geride bırakarak Anadolu’ya gelen atalarımız, öncelikle sahile yakın kentlere yerleştiler. Girit Adası’nın çeşitli kentlerinden göçe zorlanan bu insanlar, yeni yaşamlarına alışmak için önce Türkçe öğrenmek zorundaydılar. Maddi zorluk içindeydiler. Yapılan araştırmalarda edindiğimiz bilgilere göre ilk Girit’ten gelen Türk kafilesi, 1902 yılında Tire’ye geldi. Tire’ye yerleşen bu Türk kafilesi için II. Sultan Hamid, 40 haneli köyü Bulunduğumuz Turgutlu Köyü eski adıyla Hamidiye Köyü’nde kurdurttu. Hamidiye gayri mübadil Girit göçmenleri için İzmir’de kurulan tek Giritli köyüdür. Köy, ortada büyük bir meydan ki, bu meydan etkinliği gerçekleştirdiğimiz yerdir. Meydanın sağında ve solunda birbirine paralel sokaklardan oluştu. Sonradan ismi Turgutlu olarak değişen köyümüze 130 göçmen daha geldi. Yerleşen her haneye bir çift öküz, bir kağnı arabası, bir inek, at, arazi ve müşterek kullanıma açık 3 mera, bedeli uzun vadede ödenmesi karşılığında verildi. Okuma yazma oranının yüzde 90 olduğu bu küçük göçmen köyünde bürokrat, akademisyen, sağlıkçı, hukukçu, asker, öğretmen, iş adamı, 3 veteriner hekim, 2 profesör yetişti”

ÇİÇEK’E ÖZEL TEŞEKKÜR
Girit’ten Tire’ye Lezzet ve Kültür Festivali’nin bugünlere gelmesinde bazı önemli faktörlerin olduğuna değinen Aydın, “Tire Belediye Başkanı Tayfun Çiçek, imkanları ve yetkisi dahilinde ne istediysek verdi, festivalin altyapısını kurdurttu. Çünkü o da bir Giritliydi. Beyin ve proje ekibiyse Tire Kent Konseyi oldu. Lezzet ve yemek festivali için Tire Belediyesi Kadın Danışma Merkezi uğraştı. Festivalin başka ilçelerden ulaşımını da derneğin farklı ilçe temsilcileri organize etti” şeklinde konuştu.

“DEDEMİN İNSANLARI FİLMİNDEKİ GİBİYİZ”

Tire Belediye Başkanı Tayfur Çiçek, konuşmasında kendi ailesinin Tire’ye göç hikayesini anlattı. Akrabalarının bir kısmının Seferihisar’da olduğunu belirten Çiçek, “Dedemin İnsanları filmindeki gibiyiz. Zaten o film de birebir benim ailemin hikayesidir”  diye konuştu.

Çiçek, “Bu yıl umduğumuzdan daha fazla festivalimiz ilgi gördü. Seneye bu çıtayı daha yukarıya taşıyacağız. Daha çok etkinlik gerçekleştireceğiz. Belki de bu etkinlikler bir güne sığmayacak. Girit’in havasını, enerjisini burada birlikte soluyacağız. Ot yemek, bunlar bahane, amaç bir araya gelmek” diye konuştu. Başkan Çiçek, toplulukların geçmiş kültürlerine sahip çıktıkları oranda yaşadıklarını belirterek, “Geçmişini bilmeyen, hatırlayamaz. Suyun ötesinden göç eden Giritliler ileri bir kültürden geldikleri için iletişimleri güçlüdür. Şimdi bu gücü festivalimiz ile daha yüksek noktalara taşıyacağız” dedi.  Festivalde Girit’ten göç edip Tire’nin Turgutlu Köyü’ne yerleşen ilk göçmenlerin fotoğraflarının ve Girit’e özgü el işlerinin, eşyaların sergilendiği müze görünümündeki Tayfur Çiçek Kültür Evi ilgi odağı oldu.

GİRİT’İN OT YEMEKLERİ BEĞENİ TOPLADI

Festivalde, Zafer Suntekin yönetimindeki Tire Belediyesi Sanat Topluluğu, Tire Belediye Konservatuvarı Halk Oyunları Ekibi, Tire Belediye Konservatuvarı Şef Sadrettin Yavaş yönetiminde Klasik Türk Müziği Korosu,  Gençlik Merkezi Dans Topluluğu, Sakoband Müzik Grubu ve Ozan Talip sahne alarak etkinliğe katılan misafirlere keyifli anlar yaşattı.

Festival kapsamında açılan stantlarda el işlerinin yanı sıra çeşit çeşit ot ve ev yapımı ürünler sergilendi. Ataları Girit’e uzanan İzmirliler ve başka şehirden gelen çok sayıda kişi suyun iki yanının türkü ve şarkıları ile coşkulu bir gün yaşadı. Girit yemekleri de beğeniye sunuldu.