Engelsiz bir dünya mümkün mü?

Hemen söyleyelim ki engelsiz bir dünya mümkün değildir.

Ben bütün kötülüklerin veya engellerin anası olarak parayı görüyorum. Parayı, bizim coğrafi atalarımız Lidyalılar bulmuş ama aslında gücü temsil eden bir canavardır.

Ünlü Fransız komutan Napolyon’un bile ‘para, para, para’ dediği söylenir…

Pek de masum değildir…

Afrika’daki ilkel bir toplumu anlatan bir belgeselde izlemiştim. İşaret parmağı ile boğaza tıt tık vurmak orada da ‘bitik’ anlamına geliyormuş. Ceplerin dışarı çıkarılması da dünyanın her yerinde parasızlığı anlatıyordur sanıyorum.

Engelden paraya geldik. Neden geldik! Çünkü engelleri yaratan en önemli unsur bu para kazanma hırsıdır.

Dünya buna kısaca ‘Kapitalizm’ diyor. Kapital’in Türkçe’deki karşılığı, anama ya da sermaye…

Kapitalizm ve sosyalizm. Birbirine karşıt iki dünya sistemi. Birinde para, diğerinde toplumsal yarar anlamı ön plana çıkar. Kapitalizm, bireysel rekabeti; sosyalizm ise toplumsal dayanışmayı önemser.

Kapitalizm, bütün iletişim araçlarını elinde tuttuğu için bireyi ön plana çıkarır; onu över ve kutsar.

**

Hani anlatılır ya Osmanlı’da siftah yapmayan komşu bakkalın hikâyesi vardır… Var mıydı öyle bir gerçeklik bilemiyorum ama insanoğlunu engelli hale getiren en önemli unsur ‘daha çok para’ kazanma hırsıdır.

Tabii ben burada doğal engellerden bahsetmiyorum. Benim bahsettiğim engel, hırs tutkunu haline gelme olayıdır.

Tutku arttıkça engel de artar. ‘Harese’ hikayesindeki devenin dilini kanatan dikeni sevmesi gibi.

3 Aralık, tüm dünyada engelli haklarının dikkat çekildiği, sivil toplum kuruluşlarının etkinlikler düzenlediği bir gündür. 1992 yılından bu yana Birleşmiş Milletler tarafından Dünya Engelliler Günü olarak kabul edilmiş.

Bir de Engelliler Haftası var. O da 10 Mayıs ile 16 Mayıs arasında. Bu hafta da Birleşmiş Milletler’e üye 156 ülkede aynı tarihlerde kutlanan özel hafta imiş. Malumdur ki Engelliler Haftası boyunca; engellilik sorunu, engelliliğin önlenmesi ve engellilerin eğitimi konusu üstünde durulur. Radyo ve televizyonda konu ile ilgili programlar yayınlanır. Okullarda her gün ayrı bir engellilik konusu işlenir.

Bunlar rutindir.

Bizde hafta ve gün eksik değildir. Her gün bir anma, her gün bir kutlama var desek sanıyorum yeridir. O gün güzel konuşmalar yapılır, şiirler okunur yemekler yenir ama gün evrildi mi ertesi güne aynı tas aynı hamam…

Gün geçmez ki engelli bir haber duymayalım. Kavga, gürültü ve benzeri olaylar. İnsanın engelli olmasının bir sonucudur. İnsanda beyin var, akıl var, dil var ama işte o engel kaldırılamadığı için kavga gürültü eksik değildir.

Bir haber hatırlıyorum: Konya adında bir ilimizde milyonlarca lira harcanarak yaptırılmış bir üst geçit bulunamıyormuş. İşte insanın engelli olduğuna dair önemli bir haber. Nasıl bulunamaz!

Şaka bir yana, yediğimiz portakalın kabuğunu rastgele atmayalım. İçinde sigara bitince paketini bizden uzağa fırlatmayalım. Araçlarımızı insanların geçmesini engelleyecek şekilde park etmeyelim. Aç ve açıkta gördüğümüz bir canlı ile hayvan dahi olsa ilgilenelim.

‘Aman canım, bana mı kalmış’

Yönettiğimiz insanları cahil sanmayalım. İnsanlar aslında her şeyi bilir ama bazen işlerine gelmezse engelli oluverirler. Duymazlar, görmezler ve konuşmaz oluverirler. ‘Aman canım, bana mı kalmış’ derler.

Bu yazımda doğal engelli insanlardan bahsetmeyeceğim. Milyonlar harcanıp, her cadde ve sokağa gelişigüzel döşenen ve bırakın doğal engellileri, engelsiz insanların bile kullanamadığı sarı çizgili engelsiz bantlardan da… İnsan bedensel engelli olabilir ama en kötü engel bilinç ve akıldaki engeldir.

Bezen resim kompozisyondan güçlüdür. Yazımda kullandığım resme bakın ve kimin engelli olduğuna karar verin…

Ve unutmayalım: Herkese yeter dünya herkese yeter ekmek… Yeter ki ‘hep bana’ hastalığına yakalanmayalım…