Çölyak hastalığı
Çölyak, ince bağırsakta sindirimi sağlayan tüylü çıkıntıların (villuslar) bozulmasıyla ortaya çıkan, temelinde alerjinin yattığı bir sindirim...
Çölyak, ince bağırsakta sindirimi sağlayan tüylü çıkıntıların (villuslar) bozulmasıyla ortaya çıkan, temelinde alerjinin yattığı bir sindirim sistemi hastalığıdır. Villusların bozulması ince bağırsakların emilim fonksiyonuna engel olur. Yapılamayan sağlıklı emilime bağlı bir seri patoloji ortaya çıkar. İnce bağırsaktaki bu hasar; buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi tahıllarda bulunan gluten isimli proteine karşı gelişen bir alerjinin sonucunda oluşur. Genetik bir hastalıktır. Yaşamın herhangi bir döneminde ortaya çıkabilir.
Geçirilen ameliyatlar, gebelik, viral enfeksiyonlar, şiddetli ruhsal travmalar da çölyak hastalığının ortaya çıkışını provoke edebilir. Bebeklikte kısa meme emme süresi, hiç emmeme gibi sebeplerin yanı sıra kullanılan mamalar, glutenden zengin beslenme alışkanlıkları da hastalığı tetikleyen eden çevresel faktörlerdendir. Hastalık bazı kişilerde yıllarca hiçbir belirti vermeyebilir.
Günümüzde en sık rastlanan genetik hastalıktır. Tek tedavisi de ömür boyu glutenden uzak sıkı bir diyettir. Görülme sıklığı %0.3- %1 arasındadır. Ülkemizde tanı konmuş 75.000 kişi bulunmaktadır. Bu sayı dikkate alındığında tanı konmuşların oranı buzdağının dipteki kısmı gibidir. Çünkü bu hastalığı ilgilendiren popülasyon yaklaşık 750.000 kişiliktir.
Yaşam boyu süren tek gıda alerjisidir. Çocuklarda karın ağrısı, bulantı, karın şişliği, ishal, kilo kaybı, boy gelişmesinde duraklama, cilt döküntüleri ve kaşıntı, öğrenme zorluğu, kemik ve adale ağrıları gibi belirtileri vardır.
Yetişkinlerde ise karın ağrısı ve şişkinlik, yaşa göre düşük kilo, kas güçsüzlüğü, kemik ağrıları, ishal, kusma, kansızlık, sık büyük abdest ihtiyacı gibi belirtilere cilt kaşıntı ve döküntüleri eşlik edebilir. Nedeni bilinmeyen karaciğer hastalıkları, kalın bağırsak tümörleri (özellikle de ince bağırsak tümörleri) ,tiroit iltihabı gibi ciddi problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Tanı konulmasında bazı serolojik testler kullanılmaktadır. Ancak hiçbiri spesifik değildir.
Bakmadan Geçme
