CIA’in 1971’de Türkiye’deki öğrenci hareketleri hakkında yazdığı rapor ortaya çıktı

1971’de CIA’in Türkiye’deki öğrenci hareketleri hakkında yazdığı rapor, gizliliği kaldırılması üzerine ortaya çıktı. Raporun içeriğini tarihçi Tolga Gerger, sosyal medya platformu X’te paylaştı.

Muhtıra sonrası yazılmış

12 Mart 1971 Muhtırası’nın ardından yazılmış raporda Türkiye’deki öğrencilerin Che Guevara, Regis Debray ve Carlos Merighella gibi bazı isimlerden etkilendiği ve eylem modelini buna göre geliştirdiği söylendi.

Öğrencilerin devrimciliğinin nedeni Türk eğitim sistemi

Raporda ayrıca devrimci öğrencilerin varlığının nedeninin Türkiye’de öğrencileri Marksist Leninist klasikleri keşfetmeye iten reformcu eğitim sistemi ve Fransa’da de Gaulle’e karşı yapılan öğrenci ayaklanması olduğu belirtildi.

Yaptığı paylaşımda Gerger söz konusu raporu da ekleyerek “12 Mart 1971’deki muhtıra sonrasında CİA Türkiye’deki sol öğrenci grupları hakkında bir rapor hazırlamış. Gizliliği kaldırılan ve bazı yerlerde “tavsiyelerin” olduğu belgede Türkiye’deki öğrencilerin Che, Regis Debray ve Carlos Merighella’nın argümanlarından etkilenerek eylem modeli geliştirdikleri ileri sürülüyor. Raporda Türk eğitim sistemine de eleştiri yapılmış. Buna göre eğitim Türkiye’deki reformcu elitin ayırt edici özelliği. Cumhuriyetten bu yana Türk rejiminin okulu sosyal reform için temel kurum olduğu tanımlanan belgede bu öğrencilerin çıkmasının nedeni olarak Türk Eğitim sisteminin ürünü ifadesi kullanılmakta. CİA’e göre bu iklim öğrencilerin Marksist Leninist klasikleri keşfetmeye yönelttiğini iddia ediyor. Raporda öğrenci hareketlerindeki dış faktörde en önemli etkenlerden biri de Fransa’da de Gaulle’e yapılan öğrenci ayaklanması olarak belirtilmiş” dedi.

12 Mart 1971'deki muhtıra sonrasında CİA Türkiye'deki sol öğrenci grupları hakkında bir rapor hazırlamış. Gizliliği kaldırılan ve bazı yerlerde "tavsiyelerin" olduğu belgede Türkiye'deki öğrencilerin Che, Regis Debray ve Carlos Merighella'nın argümanlarından etkilenerek eylem… pic.twitter.com/VuIr3Xp2DB

— Tolga Gerger (@tolgagerger) September 7, 2023

Utku Beycan