Bin yıllık lezzet: Çekişte Zeytinyağı

Ödemiş Ticaret Odası (ÖTO) Başkanı Rıfat Eriş, coğrafi işaret alma sürecinde olduğu Çekişte Zeytinyağı ile ilgili S.S. Demircili Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’ne ziyarette bulundu. Eriş, hem Kooperatif Başkanı Hüseyin Coşkun ile hem de kooperatifin kurucusu ve aynı zamanda çocukluğundan bu yana Çekişte Zeytini yetiştiricisi olan Recep Çakar’la bir araya geldi.

“Yalnızca yağı değil, kendisi de çok lezzetlidir”

89 yaşındaki Çakar, “Benim kendime ait bir tarlam var. Çekişte Zeytini’ni hep kendim yetiştirdim. Çekişte Zeytini’ni diktikten ve aşıladıktan sonraki üç yılın sonunda meyvesini almaya başlarız. Çekişte Zeytini’nin yalnızca yağı değil, kendisi de çok lezzetlidir. Çürütmesi de kırması da dilmesi de apayrı güzeldir. Lezzeti, hiçbir zeytinin lezzetine de benzemez. Edremit imiş, Trilye imiş hiçbiri Çekişte kadar lezzetli değildir. Yağının farkı da lezzetidir. Çekişte Zeytini’nin aşısı ayrıdır.

Bu zeytinin tarihi çok eskidir. Siz diyin 500, ben diyeyim 1000 yıldır Çekişte Zeytini, Ödemiş Ovası’nda yetişiyor. Zamanında künk yapılmış bu zeytinleri sulamak için. Bizim memleketimizin havası, toprağı bu zeytini yetiştirecek nitelikte. Çekişte Zeytinyağı’nı diğerlerinden ayırt etmek, tamamen ağız tadıyla alakalı. Çekişte Zeytinyağı, daha tatlı olur. Diğerleri bu kadar tatlı olmaz. Ben, 14 yaşından beri Çekişte Zeytini yetiştiriyorum. Dedelerim, babam da bu zeytini yetiştirdi. Benim bahçemde bulunan Çekişte Zeytini’nin sadece beli bir metreyi geçiyor. Bunun yanında çok da güçlü bir ağaçtır. Silkerken hiçbir dalı kırılmaz. Zeytinle uğraşmayan insan, Çekişte Zeytinyağı ayrımı yapamaz. Zeytinle uğraşan bilir” diye konuştu.

“Sizin yağlar gibi değil”

S.S. Demircili Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Coşkun, “Çekişte Zeytini, yöreye özgün bir zeytin çeşidi. Aynı zamanda 1970 yılında yani kooperatifimizin zeytinyağı fabrikası kuruluşunda öncelik tanıdığı da bir zeytin çeşididir. Çekişte Zeytini, ülkemize Yunan işgalinden önceki yıllarda gelmiş. Gözlemlediğimizde 500 ile bin yıllık Çekişte Zeytini ağaçlarına rastlıyoruz. Çekişte Zeytini; mevcut Gemlik, Trilye, Ayvalık gibi zeytinlerin içinde aroması en yüksek zeytindir. Haliyle zeytinyağının da aroması diğerlerine göre çok daha fazladır.

Çekişte Zeytini; bölgemizde yağ, sofralık, kırma, bölme, dilme ve salamura olarak kullanılır. Ben yönetim kurulu başkanlığı yaptığım 2006 yılından bu tarafa zeytinyağı ile uğraştığımdan beri sofralık, yemeklik yağ olarak yılda 20 ton kadar Çekişte Zeytinyağı’nı kullanıcının tüketimine sunmaktayım. Çekişte Zeytinyağı, çok rağbet görüyor. Bilirsiniz ki Gaziantep, yağıyla da meşhur bir bölge. Geçende bir telefon aldım. Gaziantep’ten aradılar ve Çekişte Zeytinyağı istediklerini söylediler. Arayan kişi, ‘Buradaki yağlar, sizin Çekişte Zeytinyağı gibi değil’ dedi. Bölgemizde pek çok kişi bu yağı kullanıyor ancak Türkiye’nin dört bir yanından da Çekişte Zeytinyağı’na çok talep var” ifadelerini kullandı.   

“Aroması da lezzeti de daha fazla”

Ödemiş Ticaret Odası Başkanı Rıfat Eriş ise şunları söyledi: “Çekişte Zeytini, diğerlerine oranla daha geç olgunlaşır. Hasat zamanında geç olgunlaşması nedeniyle daha yeşil olduğundan aroması da lezzeti de daha fazladır. Aynı zamanda bölgedeki kuraklığa da dayanıklı olduğunu söylememiz doğru olur. Çekişte Zeytini’nin olduğu yerler genelde dağlık alanlar, sırtlar ve bayırlardır. Dolayısıyla insan eli değmeden, daha doğal bir ortamda organik bir şekilde yetiştiğini de söylemek mümkün.”

Ece Köseoğlu