OHAL' DE REFERANDUM…

Referandum; siyasi iktidar tarafından alınan bir kararın yönetilenlerce kabul edilip edilmediğini belirlemek için yapılan halk oylamasına verilen isimdir. Halkın doğrudan katılımını sağlayan demokratik bir yoldur.

Ancak referandumun da belli koşulları ve sınırları vardır. Bunlardan biri, uluslararası hukukta temel hak ve özgürlüklerden sayılan bazı konularda referanduma gidilemeyeceğidir. Örnek vermek gerekirse 'Kız çocukları okutulsun mu okutulmasın mı?' konulu bir referandum yapılması mümkün değildir. İkincisi ve en önemlisi de referandumun demokratik, herkesin eşit koşullarda düşüncesini sandığa iletebileceği bir ortamda yapılması gerektiğidir.

Türkiye'de 16 Nisan'da referandum yapılacak, siyasi iktidar Anayasa'nın 18 maddesini değiştiren bir teklifi halka oylatacaktır. Adından da anlaşıldığı gibi anayasalar, devletlerin temel yasalarıdır. Tüm toplum kesimlerinin uzlaşması ile yapılması ve değiştirilmesi germektedir. Anayasamızda yapılmak istenen değişikliklerin demokratik hukuk devleti ile bağlaşıp bağlaşmadığı bir yana; mevcut siyasal ve sosyal ortamda vatandaşların eşit koşullarda, özgür iradeleri ile oylarını kullanıp kullanamayacakları bile tartışmalıdır.

Ülkemizde Olağanüstü Hal (OHAL) uygulaması vardır. OHAL idaresi, demokratik bir idare biçimi değildir. Bu idare biçiminde birçok temel hak ve özgürlükler askıya alınmış vaziyettedir. Demokratik olmayan bir ortamda yapılan anayasa değişiklik oylaması da demokratik olmayacak, yapılan anayasa değişikliğinin meşruiyetine gölge düşürecektir.

Halen yürürlükte olan ve herkesi bağlayan anayasamıza göre devlet memurları ve Cumhurbaşkanı, siyasi partiler karşısında tarafsız olmalıdırlar. Tarafsız olması gereken Cumhurbaşkanı'nın, bazı valilerin, kaymakamların, imamların, okul müdürlerinin, hatta seçim müdürlerinin devletin tüm olanaklarını kullanarak topluca evet kampanyaları yürütmeleri doğru ve yasal değildir.

Çok sayıda muhalif gazeteci cezaevindedir. Bir muhalefet partisinin genel başkanı ve birçok milletvekili tutukludur. Halktan alınan vergilerle yaşayan devlet televizyonu TRT, muhalefetin sesine kulaklarını tıkamış, iktidar partisinin sesi durumuna dönüşmüştür. Halkın doğru ve tarafsız bilgi alma hakkı engellenmektedir.

Bu koşullarda Türkiye'nin anayasa değişikliği için referanduma gitmesi doğru değildir. Sandıklardan buna rağmen 'Hayır' çıkarsa bir şey değişmeyecek; Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar Kurulu göreve devam edeceklerdir. Ama sandıklardan ' Evet' çıkarsa yapılan değişikliğin meşru olup olmadığı uzun yıllar tartışılacaktır kanısındayım. Ülkemiz için Hayırlısı olsun.