‘Müzisyenler’ darbe yapabilir mi? Kim bu Wagner grubu?

Fotoğraf:NBC News

Wagner Grubu, 'Putin'in aşçısı' lakaplı Yevgeni Prigojin tarafından kurulmuş bir paralı asker örgütü. Rus oligarkın bu lakaba sahip olmasının nedeni ise, Putin'le olan yakınlığı ve sahip olduğu restoran zincirleriydi. Peki grup ilk olarak nasıl duyuldu, nasıl ünlendi? Putin'e en yakın oligarklardan Prigojin, nasıl darbe yapmayı deneyecek konuma geldi?

Grup, adını ilk olarak 2014 yılında, Doğu Ukrayna'daki Donbass bölgesindeki faaliyetlerle duyurdu. Bu dönemde Ukrayna'da bir iç savaş çıkmış, Donbass bölgesindeki Rusya'ya yakınlık duyan bazı yerler özerklik ilan etmişti.

Gizemli grupla ilgili söylentilere göre 'müzisyenler(grup üyesi askerlerin lakabı bu)', 2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı ilhakına yardım etti. O yıllarda henüz 5.000 savaşçısı bulunan grup, zamanla büyüyerek kritik bir konuma geldi. Bugün, Wagner'in Ukrayna'da 50.000 savaşçısı olduğu iddia ediliyor.

Wagner, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Rus hapishanelerinden savaşçı toplamaya başladı. Rusya'nın savaşa katılanları affedeceğini açıklaması ile beraber toplanan savaşçı sayısında hızlı bir artış oldu. Öyle ki Amerika Ulusal Güvenlik Konseyi'nin iddialarına göre Wagner'li askerlerin %80'i hükümlü mahkumlardı.

Yasalara göre paralı asker şirketi kurmanın yasak olduğu Rusya'da Wagner, 2022'de şube açtı. O yıllarda hala sahibi Prigojin, Putin'e yakın gibi görünüyordu ve Wagner, vatansever bir organizasyon olarak tanımlandı.

Grup, Rusya'nın Ukrayna'da ele geçirdiği çoğu pozisyonda kritik görevler üstlenirken, özellikle Bahmut'un ilhakında kilit rol üstlendi. İddialara göre Prigojin'in Putin ve Savunma Bakanı Şoygu'ya karşı bakışını değiştiren de Bahmut'taki rolü oldu. Grup, Mahmut da ağır kayıplar verdi.

Prigojin, Rusya'nın kasıtlı olarak Wagner Grubu'na mühimmat sağlamadığını düşündü. Şoygu'nun grubu Rus ordusuna alma girişimleri bardağı taşıran damla oldu. Prigojin, bu karara uyulmayacağını açıkladı.

Müzisyenler, Ukrayna dışında pek çok yerde faaliyet gösterdi. Suriye'de Esad'a ve Libya'da Hafter'e destek verdiği iddia edildi. Orta Afrika'daki mücevher madenlerinin, ve Sudan'daki altın madenlerinin korunmasında da görev alıyorlar.

Yine söylentilere göre Mali ise, şirketi muhalif militanlara karşı mücadelede kullanıyor.

Grubun içerisinde Neo-nazilerin etkin görevlerde olduğu düşünülüyor. Yine kimi iddialara göre grup, ismini Hitler'in en sevdiği besteci olan Richard Wagner'dan alıyor.

Şirket, aldığı esirleri balyozla infaz etmesi ile de meşhur. Alman istihbaratına göre askerlerin yaptığı sivil katliamlar, Birleşmiş Milletler ve Fransa istihbaratına göre ise ele geçirdiği bölgelerdeki cinsel tecavüzler kan donduracak cinsten.

Prigojin, darbe girişimi sırasında Rus askerlerin Wagner kamplarını vurduğunu iddia etmiş, Rusya'da darbeyi yaptıktan sonra Ukrayna mevzilerine döneceklerini söylemişti. Dün gece Prigojin, grubun sınırı geçip Rostov'a kadar geldiğini açıklamıştı.

Haber merkezi