KÜÇÜK MENDERESİN ÇATISINA RÜZGAR GÜLLERİ

Tire ve Ödemiş dağlarında RES hareketliliği

 Küçük Menderes havzasında rüzgar enerjisi santrallerinin (RES) ilk adımları Tire ve Ödemiş'te atıldı. Tire'nin Güme Dağı'nda Ödemiş RES projesi kapsamında 7 adet rüzgar tribünün montajı devam ederken Ödemiş'in Ovacık Yaylası'nda Ova RES projesi için altyapı çalışmaları başladı. Enerji firmalarının rüzgar enerjisi konusunda Küçük Menderes havzasına son dönemde artan ilgisi ve atılmaya başlayan somut adımlar dikkatleri çekiyor.

ÖDEMİŞ VE TİRE RES, TİRE SINIRLARINDA

Tire'de hayata geçirilmeye başlayan 'Ödemiş RES' projesi için Büyükkemerdere, Büyükkömürcü, Küçükkömürcü ve Dallık köylerine toplam 7 adet rüzgar türbini kuruluyor. Tesisin toplam kurulu gücünün 20 MW olacağı bildirilen tesisten elde edilecek elektrik enerjisi Bekleme Mevkii'nde bulunan Tire Trafo Merkezi'ne aktarılacak.

Yılda 74 milyon kilovat saat elektrik üretmesi beklenen bu tesisin yanı sıra Tire RES adlı projeyle Tire'ye yeni bir RES daha kurulacak. Musalar, Topalak, Dağdere, Çukurköy ve Armutlu kırsalında 22 adet daha rüzgar türbini kurulacak.

BAYINDIR'DA RES GİRİŞİMLERİ MAHKEMEYE TAŞINDI

Bayındır'ın kuzey batı köylerindeki iki ayrı RES projesi bölge halkının tepkisiyle karşılaştı. Yander A.Ş.'nin, Bayındır'ın Dernekli Köyü'ne bağlı Marmariç Mahallesi'ni de içine alan Mersinli RES projesi için aldığı 'ÇED gerekli değildir' kararını İzmir 1. Bölge İdare Mahkemesi iptal etti. Marmariçlilerin başvurusu sonrası Mahkeme, 22 türbinden oluşan projenin çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) sürecinden geçmesi gerektiği kararını verdi.

Bayındır'ın Çınardibi Köyü de dahil olmak üzere Kemalpaşa ve Torbalı'dan toplam dokuz köyün arasında kurulması planlanan ve 126 adet türbinden oluşan Borusan'a ait Fuat RES için Bakanlar Kurulu'nca alınan acele kamulaştırma kararı ise iptal edildi. Çınardibi köylülerinin acele kamulaştırma kararına karşı açtıkları davada Danıştay 6. Dairesi acele kamulaştırma kararının, ancak savaş zamanlarında ya da olağanüstü hal durumlarında alınabileceği gerekçesi ile yürütmenin durdurulmasına karar verdi.

ÖDEMİŞ SINIRLARINDA ŞİMDİLİK İKİ RES

Bayındır'da RES'lerle ilgili bu gelişmeler yaşanırken Ödemiş'te de geçtiğimiz aylarda Bozdağlar üzerindeki Gündalan Mevkii'nde KARHES şirketinin RES projesi gündeme geldi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun 6 Temmuz 2011 tarihli üretim lisansıyla Bozdağlar'daki rüzgar ile elektrik üretmek isteyen KARHES'e imar planı hazırlama izni Ödemiş Belediye Meclisi'nde ekim ayında görüşüldü. 1/5000 ölçekli nazım imar planı onayının İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkisinde olması nedeniyle firma tarafından hazırlatılacak olan 1/5000 ölçekli nazım imar planının İzmir Büyükşehir Belediyesine iletilmek için Ödemiş Belediyesi'ne verilmesine oybirliğiyle karar verildi.

Bir bölümü Aydın Dağları üzerindeki Ödemiş'in Ovacık Yaylası sınırları içerisinde kalan Ova RES projesi için de geçtiğimiz aylarda acele kamulaştırma kararı alındı. Köşk-Ödemiş sınırındaki bölgede 12 adet türbinle hayata geçirilen proje için çalışmalar devam ediyor. Türbinler için altyapı çalışmaları süren Ova RES'in toplam kurulu gücünün 15 MW olması öngörülüyor.

KİRAZ'IN SINIR KÖYLERİNE RES'LER

Küçük Menderes havzasında RES için acele kamulaştırma kararı alınan bir diğer bölge Kiraz'da bulunuyor. Eksel Elektrik Üretim Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından Kiraz ve Alaşehir sınırları içinde kurulacak 10 MW kurulu gücündeki Alares Rüzgar Santrali için geçtiğimiz Ağustos ayında acele kamulaştırma kararı alındı. Projenin Kiraz'a bağlı Taşlıyatak, Kibar, İğdeli ve Doğancılar köyleri ile Manisa Alaşehir'e bağlı Dağarlar köyü sınırları arasında kurulacak dört adet türbinle hayata geçirilmesi planlanıyor.

Kiraz ilçe sınırları içerisinde bir parçası bulunan bir başka RES projesi olan Kirazlı RES projesi için 6 Haziran 2014 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla Kiraz'ın Ahmetler köyü ve Nazilli'ye bağlı Bağcıllı, Karahallı, Yukarı Örencik, Çatak ve Apaklar köylerindeki taşınmazlar, Kirazlı Rüzgr Elektrik Santrali için acele kamulaştırılma kapsamına alındı.

KESKİN: 'DOĞAL ÇEVREYE UYUMU İLK KRİTER OLMALI'

Küçük Menderes havzasında artan RES hareketliliği konusunda görüşlerini aldığımız Elektrik Mühendisi Bekir Keskin, yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ilginin gün geçtikçe arttığına dikkati çekti.

Geçtiğimiz yıllarda bir firmanın Enerji Grup Başkanlığını da yapmış olan Keskin şunları söyledi: 'Kömür, sıvı yakıt ve doğalgaza bağlı termik santralların yanı sıra, su, güneş ve rüzgar, hatta biogaz gibi alternatif enerji kaynaklarıyla üretilen elektriğe de ihtiyaç güç geçtikçe artmaktadır. Alternatif enerji kaynaklarıyla işletilen santralların kurulum maliyeti gelişen teknoloji ile birlikte ucuzlamaktadır. Dolayısıyla, ülkemizin dışarıya bağımlı yakıtlardan kendi kaynaklarımıza yönelmesi gerekir. Rüzgar Enerji santralları ve Güneş Enerjisi Santralları için bölgemiz uygundur. Ancak, bu santralların kurulacağı yerler ve doğal çevreyle uyumu ilk elden önemsenecek kriterlerdir. Özen gösterilecek husus, uzun dönemde bu tip yatırımların doğal yaşama zarar vermemesidir'

RÜZGARENERJİSİ SANTRALI NEDİR, KURULUM SÜRECİ NASIL GELİŞİR?

Rüzgrdaki kinetik enerjiyi türbinleri aracılığıyla önce mekanik enerjiye daha sonra da elektrik enerjisine dönüştüren rüzgr enerjisi santralleri Türkiye'de 1998 yılından bu yana faaliyet gösteriyor. Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği'nin (TÜREB) 2014 yılı istatistiklerine göre yurt genelinde işletmedeki rüzgar enerjisi santrallerinin sayısı 101'e ulaşırken bu santrallerin %39,51'i Ege Bölgesinde yer alıyor.

İlki İzmir'de kurulan rüzgar enerjisi santrallerinin kurulum süreci; yer seçimi, rüzgar ölçümleri ve fizibilitenin oluşturulmasının ardından ön lisans aşaması ile başlıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun (EPDK) başvuruyu kabul etmesi durumunda 24 ayı geçemeyen ön lisans için süre tanınıyor. Bu süre içinde RES kurmak isteyen firmaların ilgili alanın tapu/tahsis işlemleri ile birlikte resmi kurumlardan görüş ve izin alması gerekiyor. ÇED yönetmeliğine tabi olan bu tip tesisler için ´Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu´ kararı veya ´Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir´ kararı alınması da bir zorunluluk.

ÇED ve resmi kurum görüşleri tamamlanmayan RES projelerine hiçbir teşvik, onay, izin, yapı ve kullanım ruhsatı verilemiyor, proje için yatırıma başlanamıyor ve santral yapım işi ihale edilemiyor. İmar plan onayını da kapsayan ön lisans sürecinin tamamlanmasının ardından alınan lisans sonrası RES projelerinin uygulama aşamasına geçilebiliyor.