Çocuk Onkolojisinde Beslenme

Merhaba sevgili okurlar,

Hepimizin bildiği üzere bu hafta Lösemili Çocuklar Haftası'dır. Ülkemizde çocuklardaki kanser dikkat çekilmesi gereken bir konudur.

Çocuklarda en çok görülen kanser türleri görülme sıklılığının fazlalığına göre şu şekildedir;

*Lösemi

*Santral Sinir Sistemi Tümörleri

*Lenfomalar

*Nöroblastom

*Yumuşak Doku Sarkomları

*Wilm's Tümörü

Kanser oluşumunda rol oynayan faktörler ise;

Bazı doğumsal/kalıtsal bozukluklar ve hastalıklar,

*Bağışıklık yetersizliği sendromları

*Çeşitli virüs enfeksiyonları,

*Radyasyona maruz kalma,

*Bazı kimyasal maddelere maruz kalma (benzen, pestisidler gibi)

*Hamilelikte kullanılan bazı ilaçlar

*Ailesel kanser sendromlarıdır.

Çocuklarda kanseri erken teşhis etmek oldukça önem taşır. Şu belirti ve bulgulara dikkat edilmelidir;

*Boyun, koltuk altı ve kasık bölgesinde lenf bezelerinde şişlikler

*Vücudun herhangi bir bölgesinde şişlik

*Baş ağrısı, Karın ağrısı, Kemik ağrısı

*Kanama, Ateş

*Kilo kaybı, Kusma

*Gece terlemesi

*İshal-kabızlık

*Dispne

*Deri lezyonları

Kanserli çocuk hastalarda malnütrisyon (kötü ve yetersiz beslenme) sık karşılaşılan bir olaydır. Hem kanser hem de kanser tedavisi değişik derecelerde malnütrisyona katkıda bulunurlar.

Malnütrisyon gelişen çocukta morbidite artar, hastalığın gidişi kötüleşir ve hayat kalitesi düşer. Malnütrisyonun önlenmesi ve/veya tedavi edilebilmesi için kanserli çocukların beslenme durumunun değerlendirilmesi ve beslenme desteği yapılması gerekmektedir.

Onkoloji hastalarının hastalığın ya da tedavinin devamı sırasında %40'a varan oran da kaşeksi (aşırı kilo kaybı, deri altı yağ dokusundaki azalma, kas kütlesinde azalma ve hatta iç organlarda küçülme, derideki değişiklikler, saç dökülmeleri vb)derecesin de beslenme bozukluğu görülmektedir.

Kanser tedavisin de kullanılan kemoterapötiklerin ya da radyoterapinin yan etkisi ile ortaya çıkan kusma, bulantı ve iştahsızlık besin alımında ki azalmanın en önemli nedenidir. Özellikle çocuklarda altta yatan kötücül hastalıktan çok tedavi edilmesi gereken iştahsızlıktır.

Bulantı durumunda neler yapılabilir?

*Acı, ekşi vb. tatları veren bol baharatlı besinlerden kaçınılması gerekir.

*Soğuk besinlerin tüketilmesi daha kolaydır.

*Çocukların bir anda bol sıvı değil de azar azar alımlarla günlük sıvı tüketimi karşılanmalı.

*Sindirimi kolay mideyi yormayacak besinler tüketin.

*Kızarmış ve yağlı yiyeceklerden uzak durun.

*Kuvvetli kokulu yemeklerden uzak durun.

*Uygun antiemitiklerin kullanımı çocuğa rahatlık sağlar.

Çocukların besin alımını arttırmak için neler yapılabilir?

*Yemek dağıtım saatlerinin tedavi saatleriyle çakışmamasına dikkat edilmelidir.

*Ayrıca çocuğun ebeveyni ile birlikte yemek yemesi memnuniyetini arttırmaktadır.

*Çocuğun sevdiği yemekler yapılmaya çalışılmalı ve yemeklerin sunumu çocuğun dikkatini çekebilecek durumda olmalı.

Kuru Ağız Durumunda Neler Önerilir?

*Bol sıvı tüketilmesi gerekir.

*Çok kuru olan besinlerden kaçınılır.

*Çocuğun emmesi için meyve topları ve şekerlemeler verilir.

*Ağız düzenli yıkatılır.

Kemoterapi ile beraber tat duyusunda değişmeler olur acı tadlar daha fazla hissedilirken, tatlı gıdaların tadı daha az algılanır. Proteinli gıdaların tadı da artık hastalar tarafından gittikçe rahatsız edici bulunmaya başlar. Ağızda metalik tat veren besinler diyetten çıkarılmalıdır.

Çocuklar geleceğimizdir. Lütfen dikkatli olalım.