Akşam gevreğinde 'zam' bilmecesi

İzmir'de gevrek fiyatlarına 1 Kasım'dan itibaren geçerli olacak şekilde 25 kuruş zam yapılması gözleri akşam gevreği geleneğiyle bilinen Ödemiş'e çevirdi. 30 ilçeyi de kapsayan zam talebine Ödemiş Belediyesi'nden ret geldi. Fırıncılar ise maliyetlerin %50'den fazla arttığına dikkati çekerek hiç istemeseler bile zammın kaçınılmaz olduğunu dile getirdi.

İzmir Pide ve Gevrek İmalatçıları ve Esnaf ve Sanatkrlar Odası Başkanı Mehmet Şükrü Erişen, İzmir'deki fırıncıların talebi doğrultusunda zam kararı alındığını duyurmasının ardından Ödemiş'te sonbahar ve kış akşamlarının lezzetli geleneği olan akşam gevreğinin yeni sezona zamla başlayıp başlamayacağı merak konusu oldu. 1 Kasım'dan itibaren geçerli olacak 25 kuruşluk zamla ilgili İESOB'un Fiyat ve Tarife Komisyonu'ndan komisyonundan ilçelere yazı gönderildiği öğrenildi.

Çavuş: 'Süreci takip ediyoruz'

Ödemiş Bilumum Gıda Maddeleriyle Uğraşanları Odası Başkanı Hülya Çavuş ise 'Fırıncılardan gelen talepleri İzmir'deki Fiyat ve Tarife Komisyonuna ilettik. Komisyon'dan 30 ilçede 1 Kasım 2018'den itibaren geçerli olacak şekilde 100 gramlık gevreğe 25 kuruş zam kararı çıktı. Süreci takip ediyoruz' dedi.

Ödemiş Belediyesi reddetti

Henüz sokaklardan 'Akşam gevreği' sesleri yükselmeyen Ödemiş'te ise belediyeden zam talebine ret geldi. Ödemiş Belediyesi Zabıta Müdürlüğü zam kararının gözden geçirilmesi gerektiğini dile getiren yazıyı İESOB'a iletti. Ödemiş'te 19 Haziran 2018 tarihinde %25 zamla 1 liradan 1 lira 25 kuruşa yükseltilen gevrek fiyatının 1 lira 50 kuruşa yükseltilmesinin bir yıl içerisinde ikinci zam olacağı ve vatandaşın yaygın tükettiği bu yiyeceğin fiyatının halkın alım gücüne göre düzenlenmesi gerektiği vurgulandı.

Badem: 'Zam kesinlikle yapılmayacak'

Ödemiş Belediye Başkanı Mahmut Badem, 'Bu zam kesinlikle uygulanmayacak' derken gerekli mücadeleye hazır olduklarını vurguladı. Badem, 'Bugün işçimizin, memurumuzun, öğrencimizin öğün yaptığı gevreğin 25 kuruş daha zamlanmasını kabul edemeyiz. Ekmek ilçemizde 1 lira 25 kuruş, yer yer 1 lira. Ekmeğin fiyatı bu iken gevrek nasıl 1,5 lira olur. Biz bu konuda Gıda Maddeleri Odamızla da görüştük, zam kararının İzmir'de alındığı bilgisini aldık. Buna göre İESOB'a Zabıta Müdürlüğümüzce zammın reddedildiğine dair yazımızı sunduk. İzmir'de bu konu tekrar görüşülecek. Halkımızın enflasyona karşı seferber olduğu, işletmelerin %10 indirimlere gittiği dönemde gevrek gibi herkesin severek tükettiği bir ürüne bir yıl içerisinde ikinci kez zam yapılması kabul edilemez. Bu zam Ödemiş'te kesinlikle uygulanmayacak. Bunun için gerekli mücadeleyi vermeye ve tedbirleri almaya hazırız' diye konuştu.

 'Bizler zam sevdalısı değiliz ama maliyetler ortada'

Ödemiş'in meşhur akşam gevreğinde yaşanan zam bilmecesinde fırıncılar ise dövizdeki artışla beraber adeta uçuşa geçen maliyetlere dikkat çekti. Her gün 2000'e yakın gevrek üreten fırıncı Mehmet Kumman, 'Bizler zam yapılsın sevdalısı değiliz. Ama artan maliyetler ortada. İzmir'de böyle bir zam kararı alınmış, şu an ilçemizde durum ne bir bilgim yok. Ama 2 ay önce 70 lira olan unun çuvalı 105 liraya çıkmışken kilosunu 8 liraya aldığımız susam 15 liraya çıkmışken elektriğe akaryakıta bu kadar zam gelmişken biz ne yapabiliriz? Gevreği sardığımız kağıdın bir topu 25 kilo. 25 kilo kağıt 70 liradan 180 liraya çıkmış. Gevrekle birlikte verdiğimiz poşetin kilosu 8 liradan 14 liraya çıkmış. Elektriğe, akaryakıta zam üstüne zam gelmiş.

'Maliyetler Haziran'da yapılan zammı da aştı'

Yani Haziran'da 25 kuruş zam yapıldı. Ama yapılan %25'lik zamdan daha da fazla maliyet arttı. Maliyetler sadece 2,5 ayda %50 artmış durumda. Bu şartlarda üretim giderek zorlaşıyor. Tüm bunların yanında gevrek fırını fabrikasyon çalışmaz. Burada en az dört kişi çalışıyoruz, onların günde üretebileceği gevrek sayısı belli. Bu insanlar da evine ekmek götürecek. Şu anda sokaklarda dolaşarak vatandaşımıza gevrek satan esnafımıza toptan gevrek veremiyoruz, burada perakende satabiliyoruz. Çünkü eskiden unu, susamı, pekmezi vadeyle taksitle alırdık, şimdi sadece peşin çalışıyorlar. Bunların hepsinin ucu ithalata ve dövize bağlı. Bunlar yükselince bizim de maliyetimiz yükseliyor. Para kazanamadığımız gibi bu şartlarda zarar etmeye de başlıyoruz. Bu maliyetler karşısında bugün fırıncı da çaresizdir. Un fiyatı düştü diyorlar ama 35 lira zam geldiyse 2 ayda en fazla 2-3 lira indirim oldu. Koşullar gerçekten zor' dedi.

İzmir Pide ve Gevrek İmalatçıları ve Esnaf ve Sanatkrlar Odası Başkanı Mehmet Şükrü Erişen, zam kararıyla ilgili 'Un, susam, elektrik ve kiralarla birlikte tüm giderler yükseldi. İzmir'de ise simit iki yıldır aynı fiyattan satılıyordu. Son aylarda ülkede yaşanan ekonomik gelişmeler bizi de etkiledi. İzmir'deki fırıncılar kolay kolay zam yapma taraftarı değildir ama şartlar zorlayınca fırıncılar fiyatlardaki artış taleplerini bize iletti' ifadelerini kullanmıştı.

Başar Uçar